මොහාන් ධර්මරත්න පරිවර්තනය කළ කාමන් බින් ලාඩන්(Carmen Bin Ladin) ගේ The Veiled Kingdom කෘතිය ‘වට තිර ලූ රාජ්ජය’ ලෙස සෑම සදුදා සහ බ්‍රහස්පතින්දා දිනකම කොටස් වශයෙන් පළවේ. අද පළවන්නේ එහි 14 වන කොටසයි.
ෂෙයික් මුහම්මද් මගේ සිත් ගත්තේය. දුප්පත්, නූගත් මිනිසකු වූ හෙතෙම යේමනයේ හද්රාමවුට් නැමැති ලෝකයේ වඩාත්ම දුගී කලාපයේ සිට නූතන ශිෂ්ඨාචාරයේ කිසිදු අංගලක්ෂණයක් නොමැති සවුදි අරාබියට සංක්‍රමණය වූයේය. එවන් ඔහු, රාජධානියේ වැඩෙමින් පැවැති ආර්ථිකය තුළ බලවත්ම මිනිසකු බවට පත් වූයේය. ඒ මධ්‍යකාලීන රාජ්‍යයේ ඔහු සිටුවරයකු බවට පත් විය. රටේ විශලතම සේවායෝජකයා වූයේ ඔහුය. රජවරු ඔහු හා මිතුරු වී ඔහුව විශ්වාස කළහ. ඕනෑම සංස්කෘතියක් තුළ, ඕනෑම ප්‍රමිතියකට අනුව ගත් කල ෂෙයික් මුහම්මද් යනු අති විශිෂ්ටයෙකි.
ඔහුගේ තැන ගැනීමට ඔහුගේ එකද දරුවකුට හෝ නොහැකිවීම කනගාටුදායකය. යෙස්ලාම්, ඔහුගේ තියුණු බුද්ධිය නිසා ඒ ආසන්නයටම පැමිණි නමුදු ඔහු ඉක්මනින් කලබල වන බයාදු පුද්ගලයකු වූයේය. සමස්තයක් වශයෙන් ගත් කල, ඔහුට සිය පියාගේ ආරෝහ සම්පත්තිය හෝ මූලෝපාය දැක්ම හෝ පිහිටා නොතිබිණ. සලෙම්, ආයතනය එකතැන පල්වීමට ඉඩහැරිය අතර, බකර් යනු වැඩකිරීමේ කිසිදු උවමනාවක් නොතිබූ නීරස පුද්ගලයෙකි. එතකොට ඔසාමා? සත්තකින්ම ඔහු බින් ලාඩන් නාමය ලොව පුරා ප්‍රචලිත කොට තිබුණද, එය සිදුකළ ආකාරය ඔහුගේ පියා අනුමත නොකරනු ඇතැයි මම සිතමි.
තාබිත් වරෙක බොරු කියා හසුවී, ෂෙයික් මුහම්මද් ඔහුට තැලූ බව යෙස්ලාම් මා සමඟ කීවේය. තවත් වරෙක ඔහු සිය වැඩිමහල් දරුවන්ගෙන් කෙනෙකු කැටුව ෆයිසාල් රජු හමුවීමට ගිය අතර, රජු දරුවාට කතා කොට අමුත්තන් හමුවන කාමරයේ ඔහුගේ පසෙකින් හිඳගැනීමට කීවේය. එපමණක් නොව, දරුවා රජ පවුලට සම්බන්ධ විය යුතු බවට අවධාරණය කළ රජතුමා ඔහුට හිඳගැනීමට ස්ථානයක්ද නියමකොට සිටි නමුදු ෂෙයික් මුහම්මද් එය ප්‍රතික්ෂේප කළේය. ඔහු රජුගේ ඉල්ලීමට අහක බැලුවේය. ඔහු ජීවතුන් අතර සිටියදී ඔහුගේ පුතුන් ඔහුට අකීකරු වී හෝ, එකිනෙකා අතර වාද විවාද ඇතිකරගත්තේ හෝ නැත. බලාධිකාරය ඉතාමත් පැහැදිළි වූයේය: ෂෙයික් මුහම්මද්ගේ වචනය නීතිය විය.
ෂෙයික් මුහම්මද් කඩවසම්, ශක්තිමත් මිනිසෙකි. මගේ විසිත්ත කාමරයේ තබා ඇති ඔහුගේ ආනුභාවසම්පන්න ඡායාරූපයක් අදටත් මා සතුව තිබේ. සවුදි ලෝගුවෙන් සැරසී අව් කණ්ණාඩි පැළඳ සිටින ඔහු විචිත්‍රබව, ශක්තිය හා බුද්ධිමත්බව පතල කරයි. ඔහුගේ දරුවන් හා බිරින්දෑවරුන් ඔහු පිළිබඳ ගෞරවසම්ප්‍රයුක්ත බියකින් ජීවත් වූහ. ස්වාමිපුරුෂයාට බිය නැති සවුදි කාන්තාවක් මට හමුවී නැති තරම්ය. ෂෙයික් මුහම්මද් ප්‍රචණ්ඩ අයකු නොවූවත් සිය භාර්යාවන් කෙරෙහි ඔහු පූර්ණ බලැතිව සිටියේය. ඔහුට ඔවුන් නොසලකාහැරීමට හෝ, නරකම දෙය වූ දික්කසාද කිරීමට හැකිය. ඔවුහු සම්පූර්ණයෙන්ම ඔහු මත යැපෙමින් කොටු කළ ජීවිතයක් ගත කළහ. බිරිඳකට සිය ස්වාමිපුරුෂයාගේ අවසරය නොමැතිව කිසිවක් කළ නොහැකිය. ඈට පිටත යාමට හෝ ඉගෙනගැනීමට නොහැකි අතර, ඔහුත් සමඟ එක මේසයේ හිඳ කෑමකෑම ගැනීමට පවා බොහෝවිට නොහැකිය. ගැහැනුන් අවනතභාවයෙන් යුතුව, තනිව, ඔවුන්ව එළවාදමනු ලැබෙතැයි හෝ, සරලවම දික්කසාද කර දැමෙතැයි බියෙන් ජීවත් විය යුතු වූහ.
හයිදර්ගේ මව වූ ප්‍රියතම බිරිඳ හත්වැනි කිලෝමීටරයේ තවමත් ජීවත් වූවාය. ඈ ලස්සන කාන්තාවක මෙන්ම අතිශය කාර්යක්ෂම සංවිධායිකාවකි. ඈ නිසා ගෘහයේ වැඩකටයුතු හොඳින් කෙරීගෙන ගිය අතර, සිය පියාට නිස්කලංකේ සිටිය හැකි වූ බව යෙස්ලාම් කීවේය. ෂෙයික් මුහම්මද්ගේ අනෙක් බිරින්දෑවරුන් සමහරකුට වඩා ඕම් හයිදර් නවීන පන්නයේ ගැහැනියකි. සිරියානු කාන්තාවක වූ ඈ ශෝභන අඟපසඟ ඇත්තියකි. මෘදු ලෙස සිනාසුණු ඇගේ කටහඬ මියුරු වූ අතර, ඕම් යෙස්ලාම් හිතාමතාම ඈ අනුගමනය කළහයි මට සිතේ.
එහෙත් ඕම් හයිදර් ගෝත්‍රයේ පාලිකාව නොවූවාය. මගේ නැන්දම්මලා සමහර දෙනෙකු රියාද් හා මක්කම ජීවත් වුවද; තවත් සමහර විදේශික, එනම් ලෙබනන්, ඊජිප්තුව හා සිරියාවේ උපන් අය විටින් විට ඔවුන්ගේ මව් රටවල් හා ඔවුන්ගේ දරුවන් විසූ ජිද්දා වෙත යාම් ඊම් කළද, ඔවුන් හැම දෙනෙකුම එකිනෙකා අතර මනා සම්බන්ධතාවක් පවත්වා ගත්හ. ගෝත්‍රයේ නායකයා ලෙස පිළිගැනුණු වැඩිමහල් සොහොයුරා වූ සලෙම් පවා අණාඥාවල් හෝ නීති රීති පනවන්නට ඉදිරිපත් නොවූ අතර, මගේ නෑනලා, විශේෂයෙන්ම තමාගේම සොහොයුරකු නොසිටි අය ඔවුන්ගේ ජීවිතවල සෑම ප්‍රධාන තීන්දුවක්ම ගැනීම සඳහා ඔහුගේ සහාය පැතූහ. එක් ප්‍රධානියකු යටතේ පාලනය වීමකින් තොරවූ මෙම පවුල් යන්ත්‍රය ඉදිරියට ගෙන යනු ලැබුවේ එක්තරා පොදු, අවාචික අවබෝධයක් විසිනි.
ෂෙයික් මුහම්මද්ගේ මරණයෙන් අවුරුදු හතක් ගතවී තිබූ මා පැමිණි කාලයේ දික්කසාද කළ හා නොකළ බිරින්දෑවරුන් අතර පැහැදිළි වෙනස්කමක් දක්නට නොවිණි. ෂෙයික් මුහම්මද් ඇත්තවශයෙන්ම ඔවුන් වැඩිදෙනෙකු දික්කසාද කර තිබුණු අතර, ඕම් අලි පමණක් යළිත් විවාහ කරගත්තේය. දික්කසාද කළ බිරිඳකට නැවත විවාහ වීමට නීතියෙන් ඇති වරය ඔවුන් ප්‍රයෝජනයට නොගන්නා තෙක් දික්කසාද කළ බිරින්දෑවරුන්ටත් ඔවුන්ගේ දරුවන්ටත් සිය විශාල වත්ත තුළ රැකවරණය සැලසීම ඔහුගේ සිරිත විය. ඕම් තාරිග් මෙන්, යම් දික්කසාද බිරිඳක යළි අනෙකෙකු හා විවාහ වූයේ නම් ඔහු සිය දරුවන් තමා වෙත තබාගත් අතර, ඔවුන්ව අනෙක් බිරින්දෑවරුන් අතර බෙදා දුන්නේය.
බිරින්දෑවරුන් මෙන්ම දික්කසාද බිරින්දෑවරුන්ද නඩත්තු කිරීමට අමතරව, ෂෙයික් මුහම්මද් ඇතැම් විට අර්ධ බිරින්දෑවරුන් සමඟ ගිවිසුම්ගත සම්බන්ධතා ඇතිකරගැනීමටද කටයුතු කළ බව මා දැනගත්තෙමි. වචනාර්ථය නිවැරදිවම නොදෙන්නේ වුවද, අන්තඃපුර ස්ත්‍රියක් හැටියට සැලකිය හැකි ‘සේරා’ නැමැති මේ පිළිවෙත සවුදි අරාබිය තුළ එතරම් පිළිගැනීමක් ඇති දෙයක් නොවූවද, ඉතාමත් කලාතුරකින් දක්නට ලැබෙන එය සෑම විටෙකම නීත්‍යානුකූලය. ඉස්ලාමයට අනුව කිසිදු දරුවකු අවජාතක නොවිය යුතු වන බැවින්, මිනිසකුට යම් ගැහැනියක හෝ ඇගේ පියා සමඟ හෝ තාවකාලික විවාහ ගිවිසුමකට එළඹීමේ අවස්ථාව බොහෝ කාලයකට පෙර සිටම සකස්කොට දී තිබුණා විය යුතුය. ගිවිසුමට අනුව විවාහය පැයක් හෝ ජීවිත කාලයක් පැවතීමට හැකිය. සම්බන්ධතාවය කෙබඳු වුවද අර්ධ බිරිඳ සිය සැමියාගේ ඇවෑමෙන් ඔහුගේ වත්කම් කිසිවකට හිමිකමක් නොලබන්නීය.
එබඳු මව්වරුන් පවා ෂෙයික් මුහම්මද් සිය වත්තේ පදිංචි කරවා ගත් අතර, ඔවුන්ගේ දරුවන්ටද අනෙක් දරුවන්ට සමානවම සැලකුවේය. කිසියම් හේතුවක් නිසා ඔහු එබඳු කාන්තාවක ගෘහයෙන් පිටමං කළද, ඇගේ දරුවා සිය භාරයේ තබා ගත්තේය. සවුදි අරාබියේ පවුලක නායකයා ලෙස සැලකෙන පියාට හෝ වැඩිමහල් පුත්‍රයාට සිය ගෝත්‍රයේ සාමාජිකයකුට එරෙහිව ෂාරියා නීතිය තදින්ම ක්‍රියාත්මක කරන ලෙසට ඉල්ලා සිටිය හැකිය. එය භාවිතා වූ හැම විටෙකදීම මා සීතලෙන් ගල්ගැසී ගියෙමි. දුරකථනයෙන් හෝ තම දරුවන් හා සම්බන්ධ වීම තහනම් කරනු ලැබූ ගැහැනුන් බොහෝ දෙනෙකු පසුගිය අවුරුදු ගණනාව තුළ මට මුනගැසී තිබේ. මා අසා තිබුණු පරිදි, කිසියම් දරුවකු විසින් රළු සිරිත් විරිත් හා සම්ප්‍රදායයන් ගර්හාවට ලක් කළේ නම් ඒ දරුවා මරා දැමීමට පවා පීතෘමූලිකයාට හැකිය.
8 වැනි පරිච්ඡේදය.
ආගන්තුකයකු ලෙස
මාස ගණන් ගතවී යද්දී නොවැලැක්විය හැකි ලෙස මා අලුත් ජීවිතයට හුරුවන්නට පටන් ගත්තෙමි. මම අනාගතය ගැන කල්පනා කරන්නට පටන් ගතිමි. නිවස නැවත අලංකාර කිරීම ගැන කල්පනා කිරීම මා නිරන්තරයෙන් කළ සිහින මැවීමකි. මා ඒ කල්පනාවේ දිවා රෑ නිමග්න වී බොහෝ විට සති ගණන් ගත කළ අතර, මෝස්තරය බොහෝ බියකරු එකක් විය.
වෆා සමඟ සෙල්ලම් කරමින් හා පොත් කියවමින් කාර්ය බහුලව සිටින්නට මම උත්සාහ කළෙමි. එක් දිනක් යෙස්ලාම්ගේ බාල සොහොයුරු ඔසාමා නිවසට පැමිණියේය. ඇත්තෙන්ම යෙස්ලාම්ගේ සොහොයුරන් අතරින් අද කුප්‍රකටම තැනැත්තා ඔහුය. ඒ අවධියේ බොහෝ සුලු චරිතයක් වූ ඔහු සිය මවගේ සිරියානු ලේලියක හා විවාහ වී සිටි, දැඩි ආගමික විශ්වාසයන් දැරීම නිසා පවුලේ ගෞරවයට පාත්‍ර වී හුන්, ජිද්දා හි අබ්දුල් අසීස් රජ විශ්වවිද්‍යාලයේ ඉගෙනගන්නා තරුණ ශිෂ්‍යයකු වූයේය.
ඔසාමා, මට ඉවත්වන ලෙස වේගයෙන් අතින් සංඥා
හත්වැනි කිලෝමීටරයේ ජීවත්ව නොසිටියද ඔසාමා පවුලත් සමඟ මනා ලෙස සම්බන්ධවී සිටියේය. කෘෂ වුවද උස පුද්ගලයකු වූ ඔසාමා සිටින තැන ඔහුගේ තේජස පැතිරුණේය. ඔසාමා කාමරයට ඇතුලු වුවහොත් ඒ බව ඔබට දැනෙන්නේය. එහෙත් ඔහු අනෙක් සහෝදරයින්ගෙන් කැපී පෙනෙන ලෙස වෙනස් නොවූ, හැමටම බාල මෙන්ම වඩාත් අඩුවෙන් කතා කළ කෙනෙකි. ඒ සන්ධ්‍යාවේ මා වෆා සමඟ නිවසේ ඉස්තෝප්පු ශාලාවෙහි සෙල්ලම් කරමින් සිටියදී දොර සීනුව නාද විය. මම ගෘහ සේවක ළමයාට කතා කරනවා වෙනුවට නිරායාසයෙන්ම, මෝඩ ලෙස ගොස් දොර හැරියෙමි.
ඔසාමා සමඟ ආයිෂාගේ පුත් මෆූස් දුටු මම සිනාසී ඔවුන්ට ඇතුළට එන්නට ආරාධනා කළෙමි. “යෙස්ලාම් ඇතුළෙ ඉන්නවා,” යි මම ඔවුන්ට සහතික කළෙමි. එහෙත් ඔසාමා වේගයෙන් මගෙන් ඉවතට හිස හරවා ආපසු ගේට්ටුව දෙස බැලුවේය. “ඇත්තමයි,” මම කියා සිටියෙමි. “එන්න ඇතුළට.” මට ඉවත්වන ලෙස වේගයෙන් අතින් සංඥා කරන්නට පටන්ගත් ඔසාමා, මට පසෙකට වන්නට සලස්වා අරාබි භාෂාවෙන් යමක් දෙඩවූ නමුත් මට ඔහු අදහස් කළ දේ තේරුණේ නැත. මූලික සමාජ සම්මතයන් ගැන අඩු අවබෝධයක් මට තිබෙන බව මෆූස්ට පෙනී ගිය බැවින්, මගේ නිරාවරණය වූ මුහුණ දැකීමට ඔසාමාට නොහැකි බව අන්තිමේදී මෆූස් පැහැදිළි කළේය.
සවුදි සංස්කෘතියේදී, ඔබේ සැමියා බවට කිසියම් දිනෙක පත්වීමට ඉඩ තිබෙන පිරිමියකුට තිරයකින් ආවරණය නොවූ ඔබේ මුහුණ දැකීමට නොහැකිය. ඔබේ මුහුණ දෙස බැලීමට හැකි එකම පිරිමින් වන්නේ ඔබේ පියා, සොහායුරා සහ සැමියා, හෝ සුළුපියා පමණි. එම නීතිය තදින්ම පිළිපැද්ද පිරිමින් අතර ඔසාමාද වූයේය. එබැවින් මගේ අගය කළයුතු තරම් ඉහළ භක්තිවන්තයකු වූ මස්සිනා මගේ සැමියා බැලීමට පැමිණි කාලය තුළ මා පසුපස කාමරයකට පසුබැස උන්නෙමි. මා මෝඩයකු හා අදක්ෂයකු සේ මට හැඟිණි.
වසර ගණනාවකට පසු මා හට බටහිර පුවත්පත්වලින් කියවන්නට ලැබුණේ, නවයොවුන් ඔසාමා බීරූට් හි සෙල්ලක්කාර ජීවිතයක් ගෙවූ බවයි. මා සිතන්නේ යම් හෙයකින් එය ඇත්තක් වී නම් මා හට ඒ බව අසන්නට ලැබිය යුතුව තිබූ බවයි. මගේ වෙනත් මස්සිනා කෙනෙකුට මෙවැනිම ආකාරයකින් ප්‍රසිද්ධිය ලැබී තිබුණේය. ඔහු ලෙබනනයේ ගතකළ කාලයේදී බොහෝ ගැහැනු පස්සේ ගොස් තිබූ නමුත් පසුකලෙක වෙනස් වී දැඩි ආගම් භක්තිකයකු බවට පත් විය. සත්තකින්ම එවැනි කතා මා ඔසාමා පිළිබඳව අසා නොතිබුණේය. දැන් ප්‍රසිද්ධියට පත්ව ඇති නවයොවුන් බින් ලාඩන් සොහොයුරන් රංචුවක් ස්වීඩනයේදී ගත් ඡායාරූපවල ඔසාමා දකින්නට නැත. මා සිතන්නේ ඔහු එකල සිරියාවේ සිටින්නට ඇති බවයි. ඔසාමා හැටියට මාධ්‍ය මඟින් හඳුන්වා දුන්නේ වෙනත් සොහොයුරෙකි. මා දන්නා තරමින් ඔසාමා සෑම විටෙකම දැඩි භක්තිවන්තයකුව සිටියෙකි. ඔහුගේ ආගම් භක්තිය ගැන සිය පවුලේ ගෞරවය ඔහුට ලැබිණි. ඔහුගේ භක්තිමත්කම අතිශයෝක්තියකැයි කියා හෝ, එය තාවකාලික දෙයකැයි කියා කිසිවකු වචනයක් හෝ මුමුනනු එක් වරක් හෝ මා අසා නැත.
පරිවර්තනය – මොහාන් ධර්මරත්න
පසුගිය කොටස්
බින් ලාඩන් ගැහැනියකට නිවසින් පිටත යෑම සෑම විටකම පාහේ ‘හරාම්’ සහ ‘අබේ’ විය. (වට තිර ලූ රාජ්‍යය – 12)
බින් ලාඩන් පවුලේ ගැහැනියක ගිය එකම ප්‍රසිද්ධ ස්ථානය රත්තරන් බඩු වෙළඳපොළ පමණි
වීදි තුනක් දිගට සම්පූර්ණයෙන්ම බින් ලාඩන්වරුන් පමණක් ජීවත් වූ ගම්මානයක් විය (වට තිර ලූ රාජ්‍යය – 08)
‘සවුදීන්ට විදේශිකයකු සමඟ විවාහ වීමට රජතුමාගෙන් අවසර ගත යුතුය’ (වට තිර ලූ රාජ්‍යය – 06)
“සවුදි අරාබියද මා කුඩා කල දුටු ඉරානය බඳු වියහැකි මා මාවම රවටාගෙන තිබුණේය” (වට තිර ලූ රාජ්‍යය – 05)
“යෙස්ලාම් මගේ ජීවිතය සදහටම වෙනස් කරන්නට යන බවක් මට කිසිසේත්ම දැනුණේ නෑ” – (වට තිර ලූ රාජ්‍යය – 04)
“කාමන්, ඔයා හරිම විශේෂ කෙනෙක්. ඒක කවදාවත් අමතක කරන්න එපා.“ (වට තිර ලූ රාජ්‍යය – 03)
“සැප්තැම්බර් එකොළහ උදාවූයේ ලස්සන ඉන්දියානු ගිම්හානයේ දිනයක් ලෙසිනි” (වට තිර ලූ රාජ්ජය – 01)