ජාතික ජන බලවේගයේ මැතිවරණ ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශණය අගෝස්තු 26වන දින ප්‍රකාශයට පත් කලේය. එම ප්‍රතිත්ති ප්‍රකාශණයේ ඇති කරුණු අතර ඇති ජාත්‍යන්තර මුල්‍ය අරමුදල පිළිබඳ යෝජනාව පිළිබඳව රනිල් වික්‍රමසිංහ පලකල අදහසක් www.economynext.com වෙබ් අඩවියේ පලකර ඇත. එහි සඳහන් වන ආකාරයට රනිල් වික්‍රමසිංහ “දැන් තවත් අය විවිධ යෝජනා ගෙන එනවා, තමන්ට වෙනස් වෙන්න ඕන කියලා. එවිට ඔවුන් කළ යුත්තේ කුමක්දැයි පැවසිය යුතුය. ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ එක දෙයක් තමයි මිණුම් සලකුණු වෙනස් වෙන්නේ නැහැ. ඔවුන් කිසිම රටකට එය වෙනස් කර නැහැ,” යනුවෙන් පවසා ඇත. රනිල් වික්‍රමසිංහගේ එම අදහස සත්‍ය සත්‍යයෙන් තොරය.
රනිල් වික්‍රමසිංහ නොදැන සිටියාට, ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලට (IMF) යම් යම් තත්වයන් යටතේ රටවල් සමඟ ණය කොන්දේසි නැවත සාකච්ඡා කිරීමේ ඉතිහාසයක් ඇත. මෙම නැවත සාකච්ඡා සාමාන්‍යයෙන් සිදුවන්නේ ආර්ථික තත්ත්වයන්, දේශපාලන අස්ථාවරත්වය හෝ වෙනත් අනපේක්ෂිත අභියෝග හේතුවෙන් ණය ගන්නා රටක් මුල් නියමයන් සපුරාලීමේ දුෂ්කරතාවන්ට මුහුණ දෙන විටය. IMF ණය කොන්දේසි නැවත සාකච්ඡා කර ඇති රටවල් නම් ආර්ජෙන්ටිනාව, ග්‍රීසිය, පකිස්තානය සහ යුක්රේනය වේ.
ආර්ජන්ටිනාව: ආර්ජන්ටිනාව IMF සමග සංකීර්ණ සබඳතාවක් පවත්වා ඇති අතර, එහි දී ණය කොන්දේසි නැවත සළකා බැලීම සඳහා බහුවිධ සාකච්ඡා වට ගනණාවක් පවත්වා ඇත. 2018 දී ආර්ජන්ටිනාව IMF වෙතින් ඩොලර් බිලියන 57 ක ණයක් ලබා ගත් අතර එය එවකට IMF ඉතිහාසයේ විශාලතම ණය මුදල විය. ආර්ථික අස්ථාවරත්වය සහ මුල් කොන්දේසි සපුරාලීමේ දුෂ්කරතා හේතුවෙන්, ආර්ජන්ටිනාව 2020 දී කොන්දේසි නැවත සාකච්ඡා කළ අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස 2022 දී නව විස්තීරණ අරමුදල් පහසුකම් (EFF) වැඩසටහනක් ඇති විය. නැවත සාකච්ඡා මගින් රටේ ණය තිරසාරභාවය සහ ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණ ආමන්ත්‍රණය කිරීම අරමුණු කර ගෙන ඇත.
ග්‍රීසිය: යුරෝපීය නය අර්බුදය අතරතුර, ග්‍රීසියට IMF, යුරෝපීය මහ බැංකුව (ECB) සහ යුරෝපීය කොමිසමෙන් බහු ඇපදීමේ පැකේජයක් ලැබුණි. මුල් ගිවිසුම් මගින් නියම කර ඇති දැඩි මූල්‍ය ඉලක්ක සපුරා ගැනීමට ග්‍රීසිය අරගල කරන බැවින්, මෙම ණය වල කොන්දේසි 2010 සහ 2018 අතර කිහිප වතාවක් නැවත සාකච්ඡා කරන ලදී. මෙම නැවත සාකච්ඡාවලට ආපසු ගෙවීමේ කාලය දීර්ඝ කිරීම, පොලී අනුපාත අඩු කිරීම් සහ ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණ අවශ්‍යතා වෙනස් කිරීම් ඇතුළත් විය.
පකිස්ථානය: පකිස්ථානය ද සිය ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදලේ වැඩසටහන් කිහිප වතාවක් නැවත සාකච්ඡා කර ඇත. නිදසුනක් වශයෙන්, රට 2019 දී මාස 39ක විස්තීරණ අරමුදල් පහසුකමකට ඇතුළු වූ නමුත්, COVID-19 සහ අනෙකුත් ආර්ථික අභියෝග හේතුවෙන්, වැඩසටහනේ නියමයන් 2021 සහ 2022 දී නැවත සාකච්ඡා කරන ලදී. මෙම නැවත සාකච්ඡා මගින් මූල්‍ය ඉලක්ක සකස් කිරීම සහ ප්‍රතිසංස්කරණ කැපවීම් කෙරෙහි අවධානය යොමු කරන ලදී. පකිස්තානයේ ආර්ථික යථාර්ථයන් සමඟ සමපාත වේ.
යුක්රේනය: යුක්රේනය IMF වැඩසටහන් කිහිපයකට සම්බන්ධ වී ඇති අතර, රුසියාව සමඟ ඇති වූ ගැටුම සහ එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඇති වූ ආර්ථික අස්ථාවරත්වය හේතුවෙන් ණය කොන්දේමි නැවත සළකා බැලීමට සිදු විය. නිදසුනක් වශයෙන්, පවතින ගැටුමේ ආර්ථික බලපෑම සහ අමතර මූල්‍ය ආධාර සැපයීම සඳහා යුක්රේනය සඳහා වූ IMF හි 2015 වැඩසටහන ඊළඟ වසරවලදී වෙනස් කරන ලදී.
මුල් කොන්දේසි සපුරාලීමේදී රටවල් සැලකිය යුතු අභියෝගවලට මුහුණ දෙන විට ණය කොන්දේසි නැවත සාකච්ඡා කිරීමට ජාත්‍යන්තර මූල්‍ය අරමුදල විවෘත බව මෙම උදාහරණවලින් පෙන්නුම් කෙරේ. නැවත සාකච්ඡාවලට බොහෝ විට මූල්‍ය ඉලක්කවලට ගැලපීම්, ප්‍රතිසංස්කරණ අවශ්‍යතා, ආපසු ගෙවීමේ කාලසටහන් සහ සමහර විට සපයන ලද මූල්‍ය ආධාර ප්‍රමාණය පවා ඇතුළත් වේ. මේ අනුව, ජාතික ජන බලවේගය විසින් ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථික ගැටළු සඳහා ආසන්නතම ප්‍රතිකර්මයක් සෙවීම සඳහා ජාත්‍යන්තර මුල්‍ය අරමුදල සමග පැරණි ණය කොන්දේසි නැවත සළකා බැලීමට කර ඇති යෝජනාව, ඉතා ප්‍රායෝගික සහ යථාර්ථවාදී ප්‍රවිශ්ඨයක් බව පෙනේ.
අනුරුද්ධ ලොකුහපුආරච්චි
27/09/2024