මහජන අධිකාරියක් විසින් වියදම් කරන ඕනෑම මුදල් ප්‍රමාණයකට වග කිව යුතු බවත්, මහජනතාවගෙන් ඉල්ලීමක් ලැබෙන්නේනම් ඒවා පරීක්ෂා කිරීම සඳහා තොරතුරු ලබාදිය යුතු බවත් තොරතුරු දැනගැනීමේ අයිතිය පිළිබඳ පනත අදාළත්වයේ විෂය පථය පුළුල් කරමින්අභියාචනාධිකරණය පසුගියදා තීන්දුවක් ලබා දී තිබිණි.
මහජන බැංකුවේ අනුරාධපුර ප්‍රාදේශීය ශාඛාවේ සමිතිය විසින් 2022 වසරේ පොසොන් පොහොය දානමය පුණ්‍යකර්මයට සහ පොසොන් බැති ගී උත්සවයට දුන් මුදල්වලට අදාළ තොරතුරු හෙළිදරව් කිරීමට තොරතුරු දැනගැනීමේ අයිතිය පිළිබඳ කොමිෂන් සභාව ලබාදුන් තීන්දුව අභියෝගයට ලක්කරමින් මහජන බැංකුව ගොනුකළ අභියාචනයකට ප්‍රතිචාර දක්වමින් අභියාචනාධිකරණය මෙම තීන්දුව ප්‍රකාශයට පත් කළේය.
R. ගුරුසිංහ සහ M. C. B. S. මොරායිස් යන විනිසුරුවරුන්ගෙන් සමන්විත අභියාචනාධිකරණ ද්විපුද්ගල විනිසුරු මඩුල්ල තීරණය කළේ, ඉඩමක සෑම සම හිමිකරුවකුටම එම ඉඩමේ සෑම වර්ග අඟලකම අයිතිය ඇති ආකාරයටම පොදු අධිකාරියක් විසින් වියදම් කරන ඕනෑම මුදලක් සාධාරණ සහ ඒකාබද්ධ හේතූන් මත රඳවා නොගන්නේ නම්, මහජනතාවගේ සාමාජිකයකු විසින් ඉල්ලා සිටින විට වගවීම සහ පරීක්ෂා කිරීම සඳහා ලබා දිය යුතු බවයි.
එපමණක් නොව, එවැනි ක්‍රියාවන් විනිවිදභාවයෙන් යුතුව සිදු කළ යුතුය.
මහජන බැංකුවේ අනුරාධපුර ප්‍රාදේශීය ශාඛාවේ බෞද්ධ සමිතිය අදාළ රාජ්‍ය අධිකාරියේම කොටසක් මිස වෙනම ස්වාධීන ආයතනයක් නොවේ.
එබැවින්, තොරතුරු දැනගැනීමේ අයිතිය පිළිබඳ පනතේ 3(1) වගන්තියට අනුව, සෑම පුරවැසියකුටම පොදු අධිකාරියක සන්තකයේ, භාරකාරත්වයේ හෝ පාලනයේ ඇති තොරතුරු වෙත ප්‍රවේශ වීමේ අයිතිය ඇත.
“අනුබද්ධ ආයතන ඇතුළුව පොදු අධිකාරියක කොටසක් වන ඕනෑම ආයතනයක් හෝ ආයතනයක් සතු ඕනෑම තොරතුරක් මව් සංවිධානය විසින් පවත්වාගෙන යනු ලබන වෙනත් ඕනෑම වාර්තාවකට සමාන විනිවිදභාවය සහ වගවීමේ ප්‍රමිතීන්ට යටත් බව මෙම විධිවිධාන සහතික කරයි,” යනුවෙන් විනිසුරු මොරායිස් සඳහන් කළේය.
2022 ජූලි 25 දිනැති තොරතුරු ඉල්ලීමක් මගින් ඩී.සරත්චන්ද්‍ර නැමැත්තා විසින් මහජන බැංකුවේ අනුරාධපුර ප්‍රාදේශීය ශාඛාවේ බෞද්ධ සංගමය විසින් සංවිධානය කරන ලද 2022 පොසොන් පොහොය දානමය පිංකම සහ පොසොන් බැති ගී උත්සවයට අදාළව කරන ලද වියදම් පිළිබඳ විස්තර ඉල්ලා තිබිණි.
මෙම ඉල්ලීමට 2022 අගෝස්තු 9 වැනි දින ලිපියක් මගින් ප්‍රතිචාර දක්වමින් මහජන බැංකුවේ තොරතුරු නිලධාරියා සරත්චන්ද්‍ර ඉල්ලා සිටි තොරතුරු ලබා දීම ප්‍රතික්ෂේප කළේය.
තොරතුරු දැනගැනීමේ අයිතිය පිළිබඳ පනතේ 5(1)(a) වගන්තියට අනුව මෙම ප්‍රතික්ෂේප කිරීම සිදු කර ඇත්තේ, ඉල්ලා සිටින තොරතුරු තුන්වැනි පාර්ශ්වයේ තොරතුරු සමග බැඳී ඇති බව සඳහන් කරමිනි.
පසුව සරත්චන්ද්‍ර මහජන බැංකුවේ නම් කරන ලද නිලධාරියා වෙත අභියාචනයක් ඉදිරිපත් කළ අතර එම උත්සාහයද නිෂ්ඵල වී තිබිණි.
නම් කරන ලද නිලධාරියාගේ තීරණය ගැන සෑහීමකට පත් නොවූ සරත්චන්ද්‍ර තොරතුරු දැනගැනීමේ පනතේ 32 වගන්තියට අනුව 2022 ඔක්තෝබර් 27 දින තොරතුරු දැනගැනීමේ අයිතිය පිළිබඳ කොමිෂන් සභාව වෙත අභියාචනයක් ඉදිරිපත් කළේය.
තොරතුරු ඉල්ලීමේ දක්වා ඇති සියලුම තොරතුරු නිකුත් කරන ලෙස කොමිසම එහිදී නියෝග කර තිබිණි.
කොමිසමේ එම තීරණය සනාථ කරමින් අධිකරණය විසින් ඊට එරෙහිව කළ අභියාචනය නිෂ්ප්‍රභ කළේ රුපියල් 100,000ක මුදලක් නීතිමය පිරිවැයක් ගෙවීමට ද නියෝග කරමිනි.